LIBANON
Geschiedenis

To read about LEBANON in English - click here

Hotels Beirut

Steden LIBANON

Beiroet

Geschiedenis

Ontstaan en Burgeroolog

In 1920 werd de staat Libanon door Frankrijk gesticht, nadat Britse en Franse legers de Ottomaanse troepen hadden verslagen. Het Franse mandaatgebied werd in 1943 officieel onafhankelijk. In hetzelfde jaar kwamen de leiders van de destijds meest invloedrijke bevolkingsgroepen, de maronieten en de soennieten, het zogenaamde Nationale Pact overeen. Op basis van het aandeel in de volkstelling van 1932 werd een verdeling gemaakt van politieke en ambtelijke functies tussen de christelijke en islamitische bevolkingsgroepen. Hierbij werd een verdeelsleutel van respectievelijk 6:5 gehanteerd.

In 1975 brak een burgeroorlog uit die 15 jaar zou duren, waarbij diverse christelijke en islamitische milities elkaar bestreden. Een Syrische interventiemacht slaagde er in de orde te herstellen. De Arabische Liga richtte vervolgens de multilaterale Arab Deterrent Force (ADF) op bestaande uit 30.000 (voornamelijk Syrische) soldaten, die nieuwe vijandelijkheden tussen de strijdende partijen diende te voorkomen.

advertentie

Negentiger jaren

In mei 1991 sloten Libanon en Syrië het “Verdrag inzake Broederschap, Samenwerking en Coördinatie” teneinde het beleid inzake politieke, militaire en economische aangelegenheden, alsmede de binnenlandse veiligheid op elkaar af te stemmen. Hiermee werd de invloed van Syrië in Libanon in feite geïnstitutionaliseerd. Een jaar later, in augustus 1992, werden voor het eerst in ruim twintig jaar parlementsverkiezingen gehouden. De verkiezingen werden echter geboycot door de christenen uit protest tegen de voortdurende aanwezigheid van Syrische troepen in Libanon. Hierdoor zou volgens hen een eerlijk verloop van deze verkiezingen niet gegarandeerd zijn. De verkiezingen werden gewonnen door de steenrijke bouwmagnaat Rafiq Hariri. De nieuwe premier startte een ambitieus wederopbouwprogramma,"Horizon", waarbij de activiteiten zich echter sterk richtten op Beiroet en weinig verbetering teweeg brachten in de leefomstandigheden van de bevolking. Na aanvankelijke successen en economische groei, stortte de economie in en zag Hariri zich gedwongen af te treden. In november 1998 werd hij opgevolgd door Salim al-Hoss. De nieuwe regering slaagde er niet in het land uit de economische malaise te halen.

advertentie

2000- 2010

De parlementsverkiezingen in augustus/ september 2000 werden een eclatante overwinning voor de voormalige premier Hariri en diens politieke bondgenoten. De andere winnaar van de verkiezingen was Hezbollah, weliswaar een gewapende verzetsbeweging maar ook een legale shi’itische politieke partij. De Israëlische terugtrekking uit Zuid-Libanon in mei 2000 wordt in Libanon algemeen gezien als de verdienste van Hezbollah, wat zich vertaalde in politieke winst tijdens de verkiezingen. In september 2004 verlengde Syrië het mandaat van de Libanese president Lahoud tegen de constitutionele bepalingen in. Naar aanleiding hiervan diende de Veiligheidsraad van de VN op 2 september 2004 resolutie 1559 in waarbij het alle buitenlandse troepen oproept zich uit Libanon terug te trekken en de soevereiniteit en politieke onafhankelijkheid van Libanon te waarborgen.

Premier Hariri diende op 20 oktober 2004 zijn ontslag in, als gevolg waarvan zijn kabinet viel. Omar Karami, premier in de periode van 1990 tot 1992, werd benoemd tot opvolger van Hariri. De populaire Rafiq Hariri, die zich kandidaat had gesteld voor de verkiezingen van mei/juni 2005, en daarin gold als favoriet, kwam op 14 februari 2005 om bij een aanslag met een autobom in Beiroet. Deze dramatische gebeurtenis leidde tot sterke internationale veroordeling en algehele consternatie in het nog altijd fragiele Libanon. Nationaal werd dit geuit in massale demonstraties waarin vrijwel alle lagen van de bevolking vertegenwoordigd waren, en die voornamelijk gericht waren tegen Syrië, dat nog altijd een grote invloed uitoefende op haar buurland, en door velen werd gezien als betrokken bij, of zelfs verantwoordelijk voor, de aanslag op Hariri.

Onder internationale druk trokken de laatste Syrische troepen en leden van haar geheime inlichtingendienst zich op 26 april 2005 terug uit Libanon. De verkiezingen leidden tot een grote overwinning voor de oppositie, onder leiding van Saad Hariri – de zoon van Rafiq Hariri – en zijn brede coalitie. Verdeeldheid bleef er echter onder andere, omdat de uit verbanning teruggekeerde Maroniet Generaal Michel Aoun, wiens partij 21 zetels veroverde en zodoende als voornaamste vertegenwoordiger van de christenen geldt, weigerde zich te voegen bij de coalitie. Dit leidde deels – maar ook samen met andere factoren – tot een impasse over de vorming van het kabinet, dat uiteindelijk na een paar weken (19 juli 2005) werd gepresenteerd door de nieuwe premier Fouad Siniora, voormalig economisch adviseur van Rafiq Hariri en minister van Financiën. Het 24-koppige kabinet telt voor het eerst ook een lid van de Hezbollah. Onder premier Siniora wordt gepoogd op basis van een nationale dialoog de grote verdeeldheid in het land te overbruggen. De verdeeldheid betreft vooral de vraag hoe om te gaan met de nog openstaande onderdelen van VNVR resolutie 1559 –in casu de ontwapening van milities, lees Hezbollah. De dialoog voorkomt weliswaar dat de partijen elkaar volledig de rug toekeren, maar er is geen sprake van resultaten. Hezbollah stelt dat de eigen ontwapening niet aan de orde is zolang het Midden-Oosten conflict niet is opgelost. Ook over de positie van president Lahoud, die wordt gesteund door de sjiitische partijen (Hezbollah en Amal) en de met Hezbollah verbonden generaal Aoun, wordt geen overeenstemming bereikt.

In de periode na de moord op Hariri en het vertrek van Syrië wordt Libanon getroffen door een reeks bomaanslagen. Ze zijn gericht tegen politici of intellectuelen die behoren tot de “oppositie”, d.w.z. anti-Syrië (b.v. christelijk leider Gibran Tueni) en worden algemeen toegeschreven aan Syrië of Libanese belangengroepen die met Syrië zijn verbonden. Een aantal van deze aans lagen heeft echter geen duidelijk doelwit en is er kennelijk op gericht het land te destabiliseren.

Op 12 juli 2006 breekt er oorlog uit tussen Libanon en Israël wanneer Hezbollah strijders Israël binnen dringen en twee Israelische soldaten ontvoeren, Ehud Goldwasser en Eldad Regev. Aanvankelijk stond het niet-sjiitische deel van de Libanese bevolking kritisch tegenover de actie van Hezbollah, die volgens veel Libanezen met deze actie de sociale en economische opbouw van het land op het spel zetten. De harde Israëlische reactie deed de populariteit en legitimiteit van Hezbollah in de loop van het conflict toenemen.

De internationale gemeenschap reageert met verontwaardiging op de onverwacht (felle) aanpak, maar het bleek niet mogelijk snel een staakt-het-vuren tot stand te brengen. Op 11 augustus 2006 werd door de VN-Veiligheidsraad Resolutie 1701 aangenomen om de gewelddadige acties een halt toe te roepen. Resolutie 1701 biedt de basis voor een duurzame oplossing van de crisis in Libanon en vormt tevens de basis voor de plaatsing van een internationale troepenmacht in (Zuid-) Libanon met een robuust en helder mandaat. De EU heeft actief bijgedragen aan de totstandkoming van resolutie 1701 en is, getuige haar leidende rol bij het versterkte UNIFIL en de wederopbouw van Libanon, volledig gecommitteerd aan de snelle en volledige implementatie van deze resolutie. Doel van de internationale inspanningen is het steunen van de Libanese regering in het creëren van een stabiel en veilig Libanon.

In de jaren 2006 en 2007 blijft het onrustig en is er strijd tussen regeringstropen en militanten om het Palestijnse vluchtelingenkamp Nahr al-Bared. Eind november 2007 treed president Emile Lahoud af. Op 25 mei 2008 kiest het parlement legerchef Michel Suleiman als nieuwe president. Op zijn beurt kiest hij Fouad Siniora als premier. Op 16 juli 2008 laat Israël Libanese gevangen vrij in ruil voor de stoffelijke overschotten van twee soldaten. Hezbollah viert dit als een overwinning. In juni 2009 wint de prowesterse alliantie van de 14e maart 71 van de 128 zetels in het parlement. Saad Hariri is de nieuwe premier. In december 2009 slaagt Hariri er in een regering van nationale eenheid te vormen.

advertentie

2010-heden

In februari 2010 spreekt Harari zijn ongerustheid uit jegens Israël na een opmerking van een Israëlische minister dat een oorlog met Libanon waarschijnlijk was. Premier Benjamin Netanyahu van Israël neemt afstand van de uitspraken van de minister. In augustus 2010 is er een grensincident waarbij vier doden vallen.

In januari 2011 valt de regering uit elkaar nadat Hezbollah zich uit de regering terug trekt. Najib Mikati formeert in juni 2011 een door Hezbollah overheerste regering. In de zomer van 2012 wordt het Syrische conflict ook voelbaar in Libanon. Alawieten en Soennieten staan elkaar naar het leven. Libanon vangt veel Syrische vluchtelingen op. In september 2013 zijn er volgens de Verenigde Naties ten minste 700.00 vluchtelingen uit Syrië in Libanon. In december 2013 zijn er diverse aanslagen in Beirut en blijft de situatie onrustig. In februari 2014 vormt de soenniet Tammam Salam na tien maanden onderhandelen een kabinet waarin de macht gedeeld wordt. In april 2014 herbergt Libanon meer dan een miljoen vluchtelingen uit Syrië. In mei 2014 houdt president Suleiman het voor gezien en er is nog steeds geen opvolger voor hem. In januari 2015 worden er maatregelen genomen om de vluchtelingenstroom in te dammen. In juni 2016 lopen de spanningen tussen de bevolking en de vluchtelingen op na bomaanslagen door Syrische militanten. In november 2017 neemt premier Hariri plotseling ontslag omdat hij vreest voor een samenzwering om hem te doden, een maand later komt hij hier op terug.

In 1919 waren er massademonstraties tegen belasting- en brandstofverhogingen, Als gevolg van de protesten kwam Libanon in een politieke crisis terecht, waarbij premier Saad Hariri zijn ontslag aanbood. Op 19 december 2019 werd Hassan Diab, voormalig minister van Onderwijs, aangewezen als de volgende premier en belast met de vorming van een nieuw kabinet.
Op 4 augustus 2020 verwoestte een explosie in de haven van Beiroet, de belangrijkste haven van Libanon, de omliggende gebieden, waarbij meer dan 200 mensen omkwamen en duizenden gewond raakten. Later werd vastgesteld dat de oorzaak van de explosie 2750 ton ammoniumnitraat was, dat onveilig was opgeslagen. Dit leidde tot de val van Diab en zijn kabinet. Libanon zat zonder regering sinds Hassan Diab was afgetreden totdat Najib Mikati, Libanons rijkste man, in september 2021 terugkeerde om de regering te leiden, nadat hij al twee keer eerder premier was geweest.

advertentie

LIBANON LINKS

Advertenties
• Hotels Trivago
• Djoser Rondreis Libanon
• Hotels Beirut
• Autoverhuur Sunny Cars Libanon
• Boeken, ook tweedehands, over LIBANON bij Bol.com

Nuttige links

Libanon Startnederland (N+E)
Reisinformatie Libanon (N)
Reizendoejezo - Libanon (N)
Rondreis Libanon (N)
Startpagina Libanon (N)

Bronnen

BBC - Country Profiles

CIA - World Factbook

Elmar Landeninformatie 

Grünfeld, R. / Syrië, Jordanië en Libanon

Kosmos-Z&K

Jenkins S. & Jousiffe A. / Lebanon

Lonely Planet 

 

laatst bijgewerkt maart 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems