AFGHANISTAN
Planten en Dieren
Planten en Dieren
To read about AFGHANISTAN in English - click here
| Hotels Afghanistan |
Steden AFGHANISTAN
| Kabul |
Planten en Dieren
Planten
| advertentie |
|
Vegetatie provincie Kunar, AfghanistanPhoto: Monneb afghan CC 2.0 Generic no changes made
De flora en fauna van Afghanistan heeft in de lange oorlogsjaren veel te lijden gehad. Ooit was Afghanistan voor een groot gedeelte bedekt met bossen en graslanden, maar volgens de Verenigde Naties bedekken bossen nog maar 2,5% van de oppervlakte van Afghanistan en zijn de grasgebieden veranderd in semi-woestijnen. In de laatste decennia is ongeveer 90% van de Afghaanse bossen door de oorlog en door (illegale) houtkap verwoest en hadden erosie en woestijnvorming vrij spel. Positief is dat onder de Karzai-regering intussen weer miljoenen jonge bomen zijn aangeplant, waaronder veel esdoorns in de hoofdstad Kabul. Toch is er op verschillende plaatsen in het land nog te genieten van de aanwezige flora.
Op een hoogte van 1800-3000 meter in de bergen groeien veel grote bomen, waaronder vooral conifeerachtigen als de deodar- of Himalayaceder, de fijnspar, de Pinus roxburghii, de zeeden, de parasolden, de laurier, berberis en de lork of larix. Verder nog loofboomachtigen: hazelnoot, jeneverbes, walnoot, wilde perzik, amandel en dadelpalmen in het zuidwesten van Afghanistan. In de schaduw van deze grote soorten groeien onder andere verschillende soorten rozen, kamperfoelie, kruisbes, eenstijlige meidoorn, rhododendron, citroenboom en veel kruidachtigen. Steeneiken komen vaak samen voor met els, es en astragalus.
| advertentie |
|
|
Nannorrhops ritchieanaPhoto: Gabriele Kothe-Heinrich (CC BY-SA 3.0) no changes made
Op een hoogte van ca. 1000 meter komen soorten voor als wilde olijf, zonneroos, wilde liguster, acacia, mimosa, berberis, Chinese dadel of jujuba, Nannorrhops ritchieana (palmsoort), bignonia (catalpa), tandenborstel- of mosterdboom, verbena en acanthus. De vegetatie van de lagere regionen van de bergen richting westen bestaat vrijwel volledig uit kruidachtigen, her en der wat struiken en maar heel zelden bomen. Lipbloemigen, samengesteldbloemigen en schermdragende planten en bloemen komen hier het meeste voor. Te verwachten varens en mossen komen op hoger gelegen plaatsen voor. Tussen het kreupelhout van de saaie vlaktes op het plateau van Kandahar komen peuldragende doornige planten als de Hedysarum alhagi, kattendoorn, mimosasoorten en bijvoet voor, maar ook orchideeën, aalbes, kruisbes, haagdoorn en verschillende soorten loogkruid. In het subtropische gebied tussen het hoogland en de woestijn in het zuiden groeien dadelpalmen.
In de lente bloeien de dotterbloemen en de anemonen in de valleien en op heuvels, tegen de zomer gevolgd door tulpen, petunias, zonnebloemen, goudsbloemen, kamperfoelie, dahlia's en geraniums.
Dieren
Nationale vogel van Afghanistan, de steenarendPhoto: Rocky CC 2.0 Generic no changes made
De meeste wilde dieren die voorkomen in de gematigde subtropische zone, komen ook in Afghanistan voor. Grote zoogdieren, vroeger algemeen voorkomend, zijn op grote schaal verdwenen, bijvoorbeeld de tijger, of sterk in aantal verminderd. Toch is er nog een vrij grote verscheidenheid aan diersoorten te vinden, met name in de heuvels en bergen van Afghanistan. Genoemd kunnen worden wolven, Afghaanse vos, gestreepte hyena's, jakhalzen, wilde honden en katten en gazelles (o.a. kropgazelle). Het nationale dier van Afghanistan is de sneeuwluipaard, de nationale vogel is de steenarend.
Sneeuwpanter, nationaal dier van AfghanistanPhoto: Irbis1983 in het publieke domein
Wilde geiten, waaronder de schroefhoorngeit of 'markhoor' en de ibex komen nog voor in de Pamir-regio's. Verder nog schapensoorten als de oerial of het steppeschaap en een argali-soort. De Argali is het grootste schaap ter wereld, en in Afghanistan komt de ondersoort Marco Polo-schaap voor in de Pamir-regio's en in de Hindu Kush. De bruine beer leeft nog in de bergen, samen met kleinere zoogdieren als mangoesten, fretten, wezels, marters, otters, dassen, mollen, spitsmuizen, egels, vleermuizen en verschillende soorten springmuizen en de gele grondeekhoorn. In de dichte bossen van Nooristan en Paktiya komt de beermakaak voor. Voor transport, vlees, huiden en melk worden naast geiten, koeien en schapen natuurlijk ook dromedarissen, vooral op de vlaktes, en de kameel, vooral in de bergen, gebruikt.
Een ernstig bedreigde ondersoort van het edelhert, het Afghaanse edelhert, ook wel Bucharahert genoemd, komt nog voor in Noord-Afghanistan.
Zeldzaam: Afghaans edelhertPhoto: Sarefo CC 3.0 Unported no changes made
In de rivieren en meren komen niet zoveel vissoorten voor, maar de forel springt eruit qua aantallen, onder andere de regenboogforel. Andere vissoorten zijn karpers en barbelen.
Afghanistan herbergt ook landschildpadden en verschillende soorten kikkers, padden, hagedissen en een varanensoort die tot wel twee meter lang kan worden. Onder de vele slangensoorten zijn verschillende zeer giftige, waaronder een kraitsoort, een cobrasoort en addersoorten.
Afbeeldingen van de Afghaanse windhond, die gebruikt werd als jachthond en in Afghanistan 'tazi' wordt genoemd, werden al gevonden op rotstekeningen van 4000 jaar oud. De Afghaanse windhond is dan ook een van de oudste hondenrassen ter wereld. Van de oorspronkelijke twee rassen, de berg-Afghaan en de vlakte-Afghaan, is na de verspreiding over Europa en de ontwikkeling van een rasstandaard, nu nog maar één gekruiste soort over.
Afghaanse windhondPhoto: Bryan Ungard CC 2.0 Generic no changes made
Een typisch Afghaanse hondensoort is de kuchi of Afghaanse schapenhond, die onder andere door het Kuchi-herdersvolk wordt gebruikt om het vee te beschermen. Er zijn drie types te onderscheiden: het bergtype, het steppetype en het woestijntype, en de verschillen zijn vooral te vinden in de bouw van de hond en de vacht. Er is nog niet sprake van een officieel erkend ras.
Kuchi, hondensoort uit AfghanistanPhoto: Sabawoon Nezami CC 3.0 Unported no changes made
Er komen ca. 500 vogelsoortens voor in Afghanistan, waaronder ca. 80 duivensoorten. Ongeveer de helft van deze soorten broedt ook daadwerkelijk in Afghanistan. Gieren (o.a. zwarte gier en lammergier) komen in grote aantallen voor, en verder arenden, haviken en valkensoorten. Trekvogels zijn vooral in de lente en herfst te zien, naast fazanten, kwartels, kraanvogels, pelikanen, patrijzen (o.a. Aziatische steenpatrijs en zwarte bospatrijs) en kraaien. Veel voorkomende vogels zijn treurmania (ook wel Indische Maina, herdermaina of treurspreeuw), rotsduif, buulbuul en kraagtrap.
Een telling in 2019 leverde 492 soorten op, waarvan er 24 ernstig bedreigd* worden.
| eendachtigen | ||
| Indische gans | grauwe gans | kolgans |
| dwerggans | roodhalsgans | knobbelzwaan |
| wilde zwaan | casarca | bergeend |
| coromandeleend | zomertaling | slobeend |
| krakeend | bronskopeend* | smient |
| wilde eend | pijlstaart | wintertaling |
| marmereend | krooneend | tafeleend |
| witoogeend* | kuifeend | topper |
| grote zee-eend | brilduiker | nonnetje |
| grote zaagbek | middelste zaagbek | witkopeend |
| fazantachtigen | ||
| Perzische woestijnpatrijs | kwartel | Aziatische steenpatrijs |
| Tibetaans berghoen | himalayaberghoen | zwarte frankolijn |
| grijze frankolijn | bankivahoen | himalayaglansfazant |
| bosfazant | Wallichs fazant | patrijs |
| Koklasfazant | ||
| flamingo's | ||
| flamingo | kleine flamingo* | |
| futen | ||
| fuut | geoorde fuut | roodhalsfuut |
| dodaars | ||
| duiven | ||
| rotsduif | klipduif | sneeuwduif |
| holenduif | oosterse holenduif | houtduif |
| Hodgsons duif | zomertortel | oosterse tortel |
| Turkse tortel | palmtortel | parelhalstortel |
| zandhoenders | ||
| Tibetaans steppehoen | witbuikzandhoen | sahelzandhoen |
| zwartbuikzandhoen | kroonzandhoen | |
| trappen | ||
| grote trap | kleine trap* | oostelijke kraagtrap |
| koekoeken | ||
| koekoek | Indische koël | |
| gierzwaluwen | ||
| stekelstaartgierzwaluw | alpengierzwaluw | gierzwaluw |
| huisgierzwaluw | ||
| rallen, koeten en waterhoentjes | ||
| waterral | kwartelkoning | porseleinhoen |
| waterhoen | meerkoet | grijskoppurperkoet |
| bruin porseleinhoen | klein waterhoen | kleinst waterhoen |
Bronskopeend, bijna uitgestorven in AfghanistanPhoto: Francis C. Franklin CC 4.0 International no changes made
| kraanvogels | ||
| jufferkraanvogel | Siberische witte kraanvogel | kraanvogel |
| grielen | ||
| griel | ||
| kluten | ||
| kluut | steltkluut | |
| ibissnavels | ||
| ibissnavel | ||
| scholeksters | ||
| scholekster | ||
| kieviten en plevieren | ||
| kievit* | Indische kievit | steppekievit |
| witstaartkievit | zilverplevier | Aziatische goudplevier |
| Mongools plevier | woestijnplevier | Kaspische plevier |
| strandplevier | bontbekplevier | kleine plevier |
| goudsnippen | ||
| goudsnip | ||
| jacana's | ||
| waterfazant | ||
| strandlopers en snippen | ||
| wulp* | regenwulp | rosse grutto* |
| grutto* | steenloper | kemphaan |
| breedbekstrandloper | krombekstrandloper | Temmincks strandloper |
| drieteenstrandloper | bonte strandloper | kleine strandloper |
| bokje | houtsnip | bergsnip |
| watersnip | terekruiter | grauwe franjepoot |
| oeverloper | witgat | zwarte ruiter |
| groenpootruiter | poelruiter | bosruiter |
| tureluur | ||
| renvogels en vorkstaartplevieren | ||
| renvogel | vorkstaartplevier | kleine vorkstaartplevier |
| meeuwen | ||
| dunbekmeeuw | kokmeeuw | bruinkopmeeuw |
| dwergmeeuw | reuzenzwartkopmeeuw | stormmeeuw |
| kleine mantelmeeuw | dwergstern | lachstern |
| reuzenstern | zwarte stern | witvleugelstern |
| witwangstern | rivierstern* | visdief |
| ooievaars | ||
| ooievaar | zwarte ooievaar |
Rivierstern, bijna uitgestorven in AfghanistanPhoto: Yathin S Krishnappa CC 3.0 Unported no changes made
| aalscholvers | ||
| Indische dwergaalscholver | dwergaalscholver | grote aalscholver |
| Indische aalscholver | ||
| pelikanen | ||
| roze pelikaan | grijze pelikaan* | kroeskoppelikaan* |
| reigers | ||
| roerdomp | woudaap | rossige woudaap |
| blauwe reiger | purperreiger | grote zilverreiger |
| kleine zilverreiger | koereiger | ralreiger |
| kwak | ||
| ibissen en lepelaars | ||
| zwarte ibis | lepelaar | |
| visarenden | ||
| visarend | ||
| havikachtigen | ||
| grijze gier | lammergier* | aasgier |
| wespendief | Aziatische wespendief | monniksgier* |
| Bengaalse gier | Indische gier | himalayagier* |
| vale gier | slangenarend | bastaardarend |
| dwergarend | savannearend | steppearend |
| keizerarend | steenarend | havikarend |
| witoogbuizerd | bruine kiekendief | blauwe kiekendief |
| steppekiekendief* | grauwe kiekendief | shikra |
| sperwer | havik | zwarte wouw |
| zeearend | witbandzeearend | buizerd |
| arendbuizerd | ||
| uilen | ||
| Indische dwergooruil | dwergooruil | gestreepte dwergooruil |
| oehoe | coromandeloehoe | gekraagde dwerguil |
| steenuil | bosuil | ransuil |
| velduil | ruigpootuil | |
| hoppen | ||
| hop | ||
| ijsvogels | ||
| ijsvogel | smyrnaijsvogel | Chinese reuzenijsvogel |
| bonte ijsvogel | ||
| bijeneters | ||
| bijeneter | groene bijeneter | |
| scharrelaars | ||
| scharrelaar | Indische scharrelaar |
Himalayagier, bijna uitgestorven in AfghanistanPhoto: MAKY.OREL CC 3.0 Unported no changes made
| spechten | |||
| draaihals | Aziatische dwergspecht | bruinvoorhoofdspecht | |
| witvleugelspecht | Himalayaspecht | geschubde groene specht | |
| valkachtigen | |||
| kleine torenvalk | torenvalk | roodpootvalk | |
| smelleken | boomvalk | Indische lannervalk* | |
| sakervalk | giervalk | slechtvalk | |
| papegaaien van Afrika en de Nieuwe Wereld | |||
| grote alexanderparkiet | halsbandparkiet | grijskopparkiet | |
| rupsvogels, trillers en menievogels | |||
| langstaartmenievogel | |||
| wielewalen | |||
| wielewaal | Indische wielewaal | ||
| drongo's | |||
| koningsdrongo | grijze drongo | ||
| monarchen en waaierstaartvliegenvangers | |||
| |||
| klauwieren | |||
| grauwe klauwier | Turkestaanse klauwier | Daurische klauwier | |
| bruine klauwier | bruinrugklauwier | langstaartklauwier | |
| klapekster | kleine klapekster | roodkopklauwier | |
| kraaien | |||
| strepengaai | ekster | notenkraker | |
| himalayanotenkraker | alpenkraai | alpenkauw | |
| kauw | huiskraai | roek | |
| zwarte kraai | bonte kraai | dikbekkraai | |
| bruinnekkraai | raaf | ||
| mezen | |||
| zwarte mees | sparrenmees | azuurmees | |
| koolmees | grijze koolmees | ||
| leeuweriken | |||
| witbandleeuwerik | rosse woestijnleeuwerik | woestijnleeuwerik | |
| strandleeuwerik | kortteenleeuwerik | Tibetaanse leeuwerik | |
| bergkalanderleeuwerik | kalanderleeuwerik | kleine kortteenleeuwerik | |
| Indische zandleeuwerik | boomleeuwerik | veldleeuwerik | |
| kleine veldleeuwerik | kuifleeuwerik | ||
| Panuridae | |||
| baardman |
| Cisticolidae | ||
| bergprinia | gestreepte prinia | witteugelprinia |
| graszanger | ||
| Acrocephalidae | ||
| kleine spotvogel | sykes' spotvogel | oostelijke vale spotvogel |
| grote vale spotvogel | zwartkoprietzanger | veldrietzanger |
| struikrietzanger | Humes karekiet | kleine karekiet |
| grote karekiet | Indische karekiet | |
| Locustellidae | ||
| sprinkhaanzanger | ||
| zwaluwen | ||
| Indische oeverzwaluw | oeverzwaluw | bleke oeverzwaluw |
| rotszwaluw | vale rotszwaluw | boerenzwaluw |
| roodkruinzwaluw | roodstuitzwaluw | Indische klifzwaluw |
| huiszwaluw | Aziatische huiszwaluw | |
| buulbuuls | ||
| roodbuikbuulbuul | witoorbuulbuul | witwangbuulbuul |
| Himalyaanse zwarte buulbuul | ||
| Phylloscopidae (boszangers) | ||
| fluiter | Humes bladkoning | Brooks' bladkoning |
| dunsnavelfitis* | steenboszanger | dwergtjiftjaf |
| fitis | bergtjiftjaf | tjiftjaf |
| groene fitis | grauwe fitis | noordse boszanger |
| streepkopboszanger | ||
| Scotocercidae | ||
| maquiszanger | ||
| Cettidae | ||
| Cetti's zanger | ||
| staartmezen | ||
| witwangstaartmees | ||
| zangers van de Oude Wereld | ||
| tuinfluiter | woestijngrasmus | sperwergrasmus |
| braamsluiper | oostelijke Orpheusgrasmus | Ménétriés' zwartkop |
| grasmus | ||
| brilvogels | ||
| Indische brilvogel | ||
| goudhaantjes | ||
| goudhaan | ||
| Tichodromidae | ||
| rotskruiper |
Dunsnavelfitis, bijna uitgestorven in AfghanistanPhoto: Kalyan Varma CC 4.0 International no changes made
| boomklevers | ||
| boomklever | kashmirboomklever | witwangboomklever |
| grote rotsklever | ||
| echte boomkruipers | ||
| himalayaboomkruiper | ||
| winterkoningen | ||
| winterkoning | ||
| waterspreeuwen | ||
| waterspreeuw | zwarte waterspreeuw | |
| spreeuwen | ||
| spreeuw | roze spreeuw | pagodespreeuw |
| treurmania | oevermania | |
| lijsters | ||
| grote lijster | koperwiek* | merel |
| Tickells lijster | kramsvogel | kastanjelijster |
| zwartkeellijster | ||
| vliegenvangers | ||
| roetvliegenvanger | grauwe vliegenvanger | rosse waaierstaart |
| Indisch paapje | roodborst | oranje nachtegaal |
| Perzische roodborst | noordse nachtegaal | nachtegaal |
| blauwborst | Chinese fluitlijster | kleine vorkstaart |
| gevlekte vorkstaart | roodkeelnachtegaal | Himalayazwartborstnachtegaal |
| himalayablauwstaart | witkeelvliegenvanger | roodstaartvliegenvanger |
| kleine vliegenvanger | bonte vliegenvanger | himalayaroodstaart |
| waterroodstaart | Evermanns roodstaart | rivierroodstaart |
| blauwkoproodstaart | gekraagde roodstaart | witkruinroodstaart |
| zwarte roodstaart | bergrotslijster | rode rotslijster |
| blauwe rotslijster | woestijnpaapje | Aziatische roodborsttapuit |
| zwarte roodborsttapuit | tapuit | Izabeltapuit |
| monnikstapuit | woestijntapuit | bonte tapuit |
| picatatapuit | Humes tapuit | Finsch' tapuit |
| roodstaarttapuit | ||
| Hypocoliidae | ||
| zijdestaart | ||
| prachtvinken | ||
| tijgervink | muskaatvink | |
| honingzuigers | ||
| purperhoningzuiger | ||
| heggenmussen | ||
| alpenheggenmus | himalayaheggenmus | gestreepte heggenmus |
| bruine heggenmus | zwartkeelheggenmus |
| mussen | ||
| saxaulmus | huismus | Spaanse mus |
| moabmus | ringmus | Indische rotsmus |
| rotsmus | bleke rotsmus | sneeuwvink |
| Afghaanse sneeuwvink | ||
| kwikstaarten en piepers | ||
| grote gele kwikstaart | gele kwikstaart | citroenkwikstaart |
| Indische bonte kwikstaart | witte kwikstaart | grote pieper |
| Oriëntaalse pieper | langsnavelpieper | duinpieper |
| hooglandpieper | graspieper | wijnborstpieper |
| boompieper | Siberische boompieper | roodkeelpieper |
| waterpieper | ||
| vinkachtigen | ||
| vink | keep | geelnekdikbek |
| spiegeldikbek | appelvink | roodmus |
| Blyths roodmus | bleke roodmus | grote roodmus |
| himalayawitbrauwroodmus | goudvink | rode woestijnvink |
| woestijnvink | Mongoolse woestijnvink | Hodgsons bergvink |
| Brandts bergvink | vale woestijnvink | groenling |
| frater | kneu | kruisbek |
| putter | roodvoorhoofdkanarie | sijs |
| gorzen | ||
| zwartkopgors | bruinkopgors | grauwe gors |
| grijskopgors | grijze gors | Stewarts gors |
| geelgors | witkopgors | steenortolaan |
| ortolaan | gestreepte gors | rietgors |
| dwerggors | bosgors |
RoodvoorhoofdkanariePhoto: Zeynel Cebeci CC 4.0 International no changes made
AFGHANISTAN LINKS
Advertenties
• Hotels Afghanistan
• Hotels Trivago
• Boeken, ook tweedehands, over AFGHANISTAN bij Bol.com
Nuttige links
Afghanistan Startnederland (N+E)Reisinformatie Afghanistan (N)
Bronnen
CIA World Factbook
BBC - Country Profiles
Elmar Landeninformatie
Clammer, Paul / Afghanistan
Lonely Planet
laatst bijgewerkt maart 2024
Samensteller: Arie Verrijp / Geert Willems